جایگزین ارز 4200 تومانی چیست؟ - علیرضا و محسن

به گزارش علیرضا و محسن، طی نزدیک به سه سال اخیر که سیاست ارز 4200 تومانی اجرا شده است، همیشه بحث درباره حذف این ارز و اختصاص ارز به نرخ نیمایی برای کالا های اساسی و اختصاص مابه التفاوت ریالی ارز 4200 تومانی و ارز نیمایی به مردم در قالب نقدی یا کالایی مطرح بوده است.

به گزارش گروه مالی علیرضا و محسن، درخواست صریح وزیر صمت از مجلس برای حذف ارز 4200 تومانی، همزمان با پالس هایی از سوی بهارستان که حکایت از احتمال حذف این ارز جنجالی دارد؛ جایگزین این ارز چیست؟

در شرایطی که تبعات منفی ارز 4200 تومانی، مدت هاست هشدار کارشناسان و مراکز پژوهشی را در پی داشته و با این که دولت در لایحه بودجه سال آینده همچنان اختصاص ارز4200 تومانی را برای مواردی گنجانده است، دیروز وزیر صمت نیز به طور علنی به خیل منتقدان این سیاست پیوست و خواهان اقدام انقلابی مجلس برای حذف ارز 4200 تومانی و تک نرخی شدن ارز شد. پیشتر رئیس مجلس و بعضی اقتصاددانان مجلس هم درباره عوارض اختصاص ارز 4200 تومانی سخن گفته بودند که نشان می دهد احتمال حذف این ارز جنجالی در مراحل آنالیز لایحه بودجه احتمال دارد. به گزارش مهر، رزم حسینی که در جلسه با اعضای نوردکاران فولادی سخن می گفت، ریشه بسیاری از مسائل کشور را دو نرخی بودن ارز دانست. وی خطاب خود را مجلس شورای اسلامی قرار داد و گفت: نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی یک تصمیم انقلابی در مورد حذف ارز 4200 تومانی و تک نرخی کردن ارز بگیرند. در مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان نماینده فراوریکنندگان و فعالان مالی با سماجت به دنبال تک نرخی کردن ارز و حذف ارز 4200 تومانی بوده ایم که اکنون همگان منتظر تصمیم انقلابی مجلس در این خصوص هستند.

از موضع صریح قالیباف تا اجماع کارشناسان علیه ارز 4200 تومانی

درخواست رزم حسینی از مجلس در شرایطی است که قالیباف، رئیس مجلس، حدود دو ماه قبل در نشستی با چند عضو تیم مالی دولت گفته بود: همان طور که در سال 97 با خاصه خرجی ارز 4200تومانی کشور را دچار چالش کردیم، امروز هم با تخصیص ارز ترجیحی (ارز 4200 تومانی) به نام مصرف کننده و به کام دلال، منابع این کشور را هدر می دهیم. همچنین سید احسان خاندوزی، نایب رئیس کمیسیون مالی مجلس نیز روز گذشته در گفت وگویی با اکو ایران در پاسخ به سوال حذف ارز 4200 تومانی از بودجه سال آینده با اشاره به این که قوه مجریه هنوز با حذف ارز ترجیحی موافقت ننموده است گفت: پس از دو سال کوشش بی وقفه کارشناسان برای مطلع سازی سیاست گذاران از ابعاد مخاطره آمیز و فساد آلود ارز 4200 تومانی، به نظر می رسد که اجماع خوبی شکل گرفته است.

مصیبت ارز 4200 تومانی به تامین منابع هم کشیده شد

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در 20 فروردین ماه 97، مصوبه دولت برای تک نرخی کردن ارز و تعیین قیمت 4200 تومانی ارز برای کلیه مصارف را خاطرنشان کرد. بعد از آشکار شدن تبعات سنگین این سیاست غلط به خصوص حراج منابع ارزی کشور در شرایط تحریم، دولت در مردادماه 97 تصمیم گرفت ارز 4200 تومانی را صرفا بابت واردات کالا های اساسی تخصیص دهد. حدود دو سال و نیم از مردادماه 97 می گذرد و به رغم تعیین شدن ناکارآمدی این سیاست در کنترل قیمت کالا های اساسی و همچنین سایر تبعات اجرای سیاست مذکور مانند ایجاد رانت و تضعیف فراوری داخل، دولت همچنان بر تخصیص ارز 4200 تومانی به این کالا ها اصرار دارد. با این حال، هم اکنون علاوه بر موارد فوق، ابهامات مهمی نیز درباره شیوه تامین منابع ارزی برای تخصیص ارز 4200 تومانی مطرح است. به این صورت که میزان ارز 4200 تومانی تخصیص داده شده به کالا های اساسی در دو سال اخیر به مراتب بیشتر از منابع ارزی نفتی دولت بوده و در نتیجه، به نظر می رسد دولت به قیمت استقراض از بانک مرکزی، این سیاست پر اشتباه را همچنان ادامه می دهد. به گزارش فارس در این زمینه، همان طور که مقامات ارشد دولتی از جمله مقامات ارشد سازمان برنامه و بودجه بار ها بیان نموده اند، دولت ارز 4200 تومانی را با استفاده از منابع ارزی نفتی به واردکنندگان کالا های اساسی تخصیص می دهد. با این حال، میزان ارز 4200 تومانی تخصیص داده شده به کالا های اساسی در سال 98 و هشت ماه 99 به مراتب بیشتر از منابع ارزی نفتی دولت بوده است. به عنوان مثال براساس گزارش خزانه داری کل کشور، منابع نفتی دولت در سال گذشته، حدود 34 هزار میلیارد تومان یعنی معادل 1/8 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی بوده است. با این حال، براساس اظهارات حسن روحانی رئیس جمهور و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، حدود 15 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی در سال 98 به واردکنندگان کالا های اساسی پرداخت شده است. همچنین براساس گزارش خزانه داری کل کشور، منابع نفتی دولت در هشت ماه سال جاری 6700 میلیارد تومان بوده که معادل 6/1میلیارد دلار ارز 4200 تومانی است. این در حالی است که اظهارات همتی رئیس کل بانک مرکزی نشان می دهد در هشت ماه ابتدای سال جاری حدود 7/6 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی به واردکنندگان کالا های اساسی پرداخت شده است. به این ترتیب طی 12 سال اخیر، 12 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی برای واردات کالا های اساسی با استقراض دولت از بانک مرکزی یا استفاده از ذخایر ارزی بانک مرکزی تامین شده است که تاثیر آن بر رشد نقدینگی و تورم چشمگیر بوده است.

جایگزین حذف ارز 4200 تومانی چیست؟

طی نزدیک به سه سال اخیر که سیاست ارز 4200 تومانی اجرا شده است، همیشه بحث درباره حذف این ارز و اختصاص ارز به نرخ نیمایی برای کالا های اساسی و اختصاص مابه التفاوت ریالی ارز 4200 تومانی و ارز نیمایی به مردم در قالب نقدی یا کالایی مطرح بوده است. اکنون نیز به نظر می رسد، با حذف ارز 4200 تومانی، می توان به توزیع منابع حاصل از حذف این ارز در قالب یاری حمایتی و یارانه ای به مردم اقدام کرد.

منبع: خراسان